غفلت شهرداری ارومیه از کسب درآمد 18 میلیارد تومانی - مجله آرنا

در گذشته زباله گردی جلوه بدتری داشت و افراد محتاج فقط از سر ناچاری به این کار روی می آوردند اما اکنون با توجه به درآمدزا بودن آن به عنوان یک شغل با درآمد مطرح شده و فعالیت زباله گردها را افزایش داده است. اتفاقی که با افزایش جالب توجه جمعیت زباله گردها روبه رو است و توجه مسئولان را به ساماندهی این افراد جلب نموده است. هر چند با توجه به شرایط مالی این اقدامات ساماندهی منجر به حذف زباله گردها نخواهد بود و به تاکید مسئولان شهرداری و فرمانداری ارومیه با تشکیل مکانی از سوی اتاق اصناف ارومیه، دست سودجویان از خرید پسماند قابل بازیافت کوتاه خواهد شد.

• زباله گردی؛ شغل کاذب

این روزها زباله گردی به عنوان یکی از معضلات و عوارض شهری نه تنها در ارومیه که در بسیاری از کلانشهرهای کشور رو به افزایش است و به تاکید کارشناسان یکی از مشاغل کاذب شناخته می گردد. به تاکید مسئولان این مساله در ارومیه به دلیل قابل بازیافت بودن 70 درصد زباله ها با سرعت بیشتری همراه است. هرچند پدیده زباله گردی از سال های گذشته تاکنون همیشه وجود داشته است، امروزه به نظر نمی رسد زباله گردها فقط افراد مستمند باشند.

مساله ای که یکی از زباله گردهای میانسال ارومیه ای به آن اشاره می نماید و می گوید: ابتدا فقط برای پیداکردن لقمه ای نان زباله گردی می کردم اما با گذشت زمان با افرادی آشنا شدم که ضایعات موجود در سطل های زباله را به قیمت خوبی خریداری می نمایند و به همین دلیل این کار را ادامه دادم. در سطل های پسماند اکثر محلات ارومیه، زباله هایی وجود دارد که می توان آن ها را به قیمت خوبی فروخت. زمانی که جوان تر بودم به دنبال شغل مناسبی می گشتم اما اکنون که سنی گذشته بی شک شغلی برای من نیست و از این طریق امرار معاش می کنم.

• افزایش زباله گردی به دلیل افزایش قیمت ضایعات

فرماندار ارومیه در گفت وگو با مجله آرنا اظهار می نماید: با توجه به افزایش فراوری زباله در سال های اخیر زباله گردی هم افزایش یافته است به طوری که بیش از 70 درصد از زباله های فراوری شده در ارومیه قابل بازیابی هستند. همین امر افراد را به سمت زباله گردی سوق داده است. به طوری که بیشتر زباله گردها با فروش ضایعات و زباله های قابل بازیافت کسب درآمد می نمایند و تنها تعداد کمی از این افراد برای پیدا کردن غذا یا استفاده دوباره از وسایل دورریخته مردم به این کار روی می آورند.

علیرضا ملامحمدزاده ادامه می دهد: تاکنون تحقیقی در این زمینه صورت نگرفته است تا بتوان دلیل این پدیده را دانست اما افزایش قیمت زباله را می توان یکی از دلایل افزایش زباله گردی دانست. به طوری که اکنون مراکزی در ارومیه وجود دارند که با نصب خرید ضایعات، چیزهایی را که زباله گردها جمع آوری می نمایند می خرند. وی تاکید می نماید: از سوی دیگر افرادی وجود دارند که با سوءاستفاده از قشر ضعیف جامعه که برای پیدا کردن لقمه ای نان زباله گردی می نمایند ایشان را وادار به جمع آوری ضایعات می نمایند و سپس با قیمت به مراتب کمتری این ضایعات را از آن ها می خرند.

فرماندار ارومیه تاکید می نماید: درست است که در تمامی شبانه روز زباله گردها مشغول کار خود هستند اما بیشتر این افراد در نیمه های شب کار خود را شروع می نمایند و اگر پیمانکاری معین گردد می توان کار زباله گردها را تا حدودی ساماندهی کرد. البته بدین معنا نیست که زباله گردی تنها در نتیجه ضعف مدیریت پسماند شهری پدید آمده است بلکه دلیل آن شرایط مالی و بالا بودن قیمت ضایعات هم می تواند باشد.

• نبود قانون برای جمع آوری زباله گردها

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه هم بیان می نماید: در بحث زباله گردی چندین سازمان دخیل هستند که در راس آن ها سازمان مدیریت پسماند، اتاق اصناف، بهداشت شهری و نیروی انتظامی قرار دارند و هماهنگی تمامی این نهادها برای ساماندهی این قشر الزامی است. احد یوسفی با بیان این که مالک تمامی زباله های موجود در خیابان ها و مخازن جمع آوری زباله ها شهرداری است و حفظ بهداشت خیابان ها نیز بر عهده بهداشت شهری است، ادامه می دهد: برای جمع آوری زباله های شهری برنامه تعیینی وجود دارد که فقط از سوی ماموران شهرداری قابل اجراست و اگر شخصی این زباله ها را جمع آوری کند خلاف قانون عمل نموده و از اموال شهرداری دزدی نموده است. با مشاهده چنین مواردی شهرداری می تواند شکایت کند اما قانون صریحی برای برخورد با زباله گردها وجود ندارد. فقط در صورت شکایت شهرداری یا بهداشت، از نظر غیربهداشتی بودن عمل زباله گردی، می توان با آن ها برخورد کرد.

وی اظهار می نماید: بیش از 280 مرکز غیررسمی خرید و فروش و تفکیک زباله در ارومیه وجود دارد و این بازار فروش حتی از مساله زباله گردی نیز مهم تر است و اگر بازار فروش ضایعات ساماندهی گردد می توان پدیده زباله گردی را نیز ساماندهی کرد. رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه با بیان این که بعضی افراد به دلیل فقر به زباله گردی روی می آورند، اما بیشتر آن ها به صورت سیستمی و برای افراد دیگر کار می نمایند، تاکید می نماید: روزانه نزدیک به 500 تن زباله در ارومیه فراوری می گردد که 50 تن از آن از سوی زباله گردها جابه جا می گردد که این کار در دو جهت به ضرر شهرداری و مامورانش است. بدین ترتیب که هنگام جست وجو برای پیدا کردن ضایعات و زباله های قابل بازیافت، سایر زباله ها را بر زمین می ریزند و پاکبانان ما دوباره ناچار به جمع آوری زباله ها از زمین می شوند و کارشان دوبرابر می گردد.

از سوی دیگر همان طور که گفته شد زباله جزو دارایی های شهرداری است و زباله گردها با جمع آوری آن ها جیب شهرداری را از این درآمد خالی می گذارند. نکته جالب این است که این درآمد حتی نصیب خود زباله گردها نیز نمی گردد بلکه به جیب سیستم مافیایی می رود و تنها درصد کمی از آن به زباله گردها می رسد. این مسئول با اشاره به این که قیمت هر یک کیلوگرم کالای بازیافتی بین 3500 تومان تا 1500 تومان است، عنوان می نماید: اگر قیمت هر کیلوگرم کالای بازیافتی خریداری شده از سوی سیستم های مافیایی از زباله گردها را با کمترین قیمت هزار تومان در نظر بگیریم، روزانه 50 میلیون تومان و ماهانه یک میلیارد و 500 میلیون تومان از دارایی های شهرداری کم می گردد. با توجه به گفته رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه می توان گفت دست شهرداری از درآمد سالانه 18 میلیارد تومانی در این بخش کوتاه مانده است.

• تشکیل اتحادیه برای ساماندهی زباله گردی

رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه علت اصلی افزایش زباله گردی را افزایش یکباره قیمت کالاهای بازیافتی تا چندین برابر اعلام می نماید و می گوید: خواستار حذف و برخورد با زباله گردها نیستیم بلکه طالب ساماندهی آن ها هستیم. وی ادامه می دهد: طبق مصوبه شورای اسلامی شهر ارومیه از سوی اتاق اصناف، اتحادیه ای به منظور ساماندهی زباله گردها تشکیل شده و مکانی برای خرید و فروش زباله های بازیافتی در نظر گرفته خواهد شد تا با صدور شناسنامه و کد مخصوص زباله گردها ساماندهی شوند.

این مساله علاوه بر کوتاه کردن دست افراد سودجو، خرید و فروش زباله های بازیافتی با شرایط بهداشتی میسر خواهد نمود. یوسفی بیان می نماید: برای مراکز خرید و فروش کالاهای بازیافتی نیز مجوز و پروانه کسب صادر خواهد شد و تمام مراحل کارشان با نظارت ماموران بهداشت انجام خواهد شد و دیگر شاهد برخورد احساسی با این پدیده نخواهیم بود چراکه در بیشتر مواقع به این مساله به عنوان جرم و به زباله گرد به عنوان متهم نگاه می شد اما به نظر بنده باید به این مساله باید به چشم مسئله ای نیازمند مدیریت نگاه گردد و با ایجاد زیرساخت های لازم به صورت پله پله این مشکل را حل کرد.

این مسئول با تاکید بر این که ساماندهی زباله گردی نیازمند ایجاد زیرساخت ها، هماهنگی سازمان های ذی ربط و مستلزم زمان است، اظهار می نماید: قبول می کنم که در این زمینه ضعیف عمل نموده و باید فرهنگ سازی را از مدت ها قبل شروع می کردیم. در این باره باید مردم سر ساعت های تعیین زباله های خود را به صورت تفکیک شده بیرون بگذارند و ماموران شهرداری بلافاصله آن ها را جمع آوری نمایند تا دیگر زمانی برای بهره برداری افراد سودجو باقی نماند؛ چراکه تنها هدف ما کوتاه کردن دست افراد سودجو از اموال شهرداری است نه حذف زباله گردها. رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری ارومیه تاکید می نماید: ساماندهی زباله گردی نیازمند عظم همگانی است تا بتوانیم با همکاری اتاق اصناف، بهداشت شهری، نیروی انتظامی و افکار عموم مردم از تمامی جهات فرهنگی و اجتماعی این مشکل را حل کنیم.

***

بی شک نمی توان زباله گردی را فقط نتیجه ضعف مدیریت و برنامه ریزی برای پسماند شهری مطرح نمود؛ چراکه بعضی از این افراد از گذشته تاکنون به دلیل شرایط بد مالی چنین اقدامی را انجام می دهند. زباله گردی بی شک امروزه به یک شغل کاذب تبدیل شده است. آن هم در حالی که هیچ سازمان و مرجعی این افراد را سازماندهی ننموده است. به همین دلیل اگر شهرداری برنامه جامعی برای بازیافت زباله ها داشته باشد و فرهنگی عمومی برای تفکیک زباله از مبدأ نهادینه گردد، کمتر شاهد این معضل در جامعه خواهیم بود. علاوه بر این بهترین راه مقابله با این معضل، فرهنگ سازی در بین شهروندان برای تفکیک زباله، سازماندهی و حمایت از افرادی است که به این کار روی آورده اند.

100 ضایعات فروشی بدون پروانه در ارومیه فعال است

رئیس اتاق اصناف ارومیه شرایط مالی، بیشتر شدن مواد بازیافتی در داخل زباله ها و افزایش تعداد ضایعات فروشان را عامل افزایش تعداد زباله گردها ارومیه می داند و می گوید: در حال حاضر 300 صنف ضایعات فروشی دارای پروانه و 100 ضایعات فروش بدون پروانه در ارومیه فعال هستند. اصغر طاهرپور با اشاره به این که اتاق اصناف مکانی را برای ساماندهی ضایعات فروشان و زباله گردها در ارومیه در نظر گرفته است، تاکید می نماید: با ساماندهی ضایعات فروشان می توان بهتر و موثرتر به مسائل این صنف رسیدگی و با انتخاب پیمانکاران تا حدی زباله گردها را ساماندهی کردوی بیان می نماید: بیکاری و تامین مخارج زندگی باعث شده بعضی خانواده ها برای تامین معاش خانواده خود به زباله گردی روی بیاورند و در محیط های غیربهداشتی به خرید و فروش ضایعات اقدام نمایند که بی توجهی جدی به این معضل در آینده نزدیک مسائل اجتماعی و بهداشتی زیادی را به دنبال خواهد داشت.