جزئیات حضور ایران در ایفلا2018، خروجی اجلاس برای کتابداری ماچیست؟
به گزارش مجله آرنا، فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابخانه ای ایفلا (IFLA) وابسته به یونسکو، یک انجمن غیردولتی است که با هدف ایجاد شرایط مناسب برای پیشبرد تفاهم مشترک میان کشورها، گفتگو و اجرای برنامه های مشترک تحقیقاتی در زمینه کتابداری و علوم وابسته به اطلاع رسانی تشکیل شده است.
این اتحادیه بین المللی از سال 1927 تاکنون کنگره های سالانه ای را با شرکت موسسات، انجمن ها و کشورهای عضو برگزار کرده است. ایران هم تقریباً هر سال در اجلاس جهانی کتابداری شرکت کرده است گو اینکه درباره میزان تاثیر این قبیل حضورها بر وضعیت کتابداری و کتابخانه داری در کشورمان، بحث بسیار است.
فیپا، واسپاری و حافظه دیجیتال؛ دستاوردهای ایران از ایفلا
اگرچه پذیرش و اجرای قوانینی مهم مانند واسپاری منابع غیرکتابی و همچنین اجرایی طرح هایی جهانی از قبیل فیپا (فهرست نویسی پیش از انتشار کتاب) و حافظه ملی دیجیتال در کتابخانه ملی، از حضور در اجلاس سالیان قبل ایفلا نشات می گیرد اما در مجموع مشارکت ایران در این کنگره جهانی، با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی در هر دوره و حتی مسائلی مانند عدم صدور ویزا برای کنندگان ایران در برخی دوره های این اجلاس، همواره با نوعی قبض و بسط و فراز و فرود همراه بوده است.
حاشیه هایی مهمتر از متن که هر سال از آنها غفلت می شود!
از آنجا که ایفلا یک نهاد بین المللی غیردولتی است، شرکت در کمیته های تخصصی و کسب تجربه و دانش اندوزی، می تواند دستاوردهای موثری برای کتابداران ایرانی و مدیران کتابخانه های بزرگ به همراه داشته باشد اما معمولاً این بخش از کنگره، مورد غفلت کنندگان کشورمان واقع شده و زمان اندک حضور آنها در اجلاس سالیانه ایفلا یا به ارائه یک یا چند مقاله در کنگره کتابداری و یا شرکت در اجلاس اصلی، منحصر شده است.
ضمن اینکه تاکنون بیشتر افرادی که از ایران در ایفلا شرکت کرده اند، مقامات دولتی و حکومتی بوده اند، نه کتابداران فعال در حوزه کتابداری و نکته دیگر اینکه هزینه شرکت در این اجلاس برای کتابداران و افراد فعال در بخش های غیردولتی، بالاست.
12 نفر از ایران امسال راهی کنگره جهانی کتابداری هستند
درباره کم و کیف حضور کشورمان در هشتاد و چهارمین کنگره سالانه ایفلا که در هفته جاری و از 24 تا 30 آگوست (2 تا 8 شهریور) در کوالالامپور پایتخت مالزی برگزار خواهد شد و همچنین تاثیرپذیری کتابداری ایران از حضور کنندگانش در چنین اجلاسی، با صالح زمانی مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مصاحبه کردیم.
وی در این باره گفت: امسال از ایران کتابداران متعددی در اجلاس ایفلا شرکت می کنند؛ شرکت کنندگان در قالب ارائه مقاله و از کتابخانه ملی ایران، دانشگاه پیام نور، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علامه طباطبایی هستند. در مجموع حدود 12 نفر از ایران در این اجلاس شرکت دارند.
مشارکت ایران در پلتفرم مهم گلوبال ویژن ایفلا
این مقام مسئول در کتابخانه ملی افزود: امسال و از کتابخانه ملی ایران، یک هیئت تخصصی - مدیریتی در اجلاس ایفلا حضور پیدا می کند که در حوزه تخصصی، امسال در زمینه یونی مارک و همچنین ارائه مقاله، حضور خواهد داشت. در حوزه مدیریتی هم برای حضور در اجلاس روسای کتابخانه های ملی کشورهای عضو ایفلا، در این سطح مشارکت خواهد کرد.
زمانی ادامه داد: از ایران امسال 4 مقاله در کنفرانس ایفلا ارائه خواهد شد که توسط 10 نفر و در قالب هم پژوهی تدوین شده اند. تلاش ما این است که علاوه بر شرکت در بخش های اصلی کنفرانس، در حاشیه آن چند تفاهمنامه هم امضا کنیم که امضای تفاهمنامه با کتابخانه بوریس یلتسین مسکو و چند کتابخانه ملی از کشورهای مختلف، در دستور کار قرار گرفته است.
مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: تمرکز امسال اجلاس ایفلا به مانند چند سال اخیر بر پروژه گلوبال ویژن است که به نوعی چشم انداز جهانی از کتابداری را دستخوش تغییر کرده است؛ در این پروژه، ایفلا می کوشد به سند مشترکی میان کشورها دست پیدا کند که در آن کتابداران را بیشتر با مسئولیت های اجتماعی که متوجه آنهاست، آشنا کند.
حوزه مدیریت کتابداری چندان از ایفلا و تحولات آن، تاثیر نمی پذیرد
وی با بیان اینکه ایفلا در این پروژه، تلاش می کند کتابداران را از چارچوب های حرفه ای شان و مواردی مانند فهرست نویسی و پردازش اطلاعات، فراتر ببرد و مسئولیت های اجتماعی آنها را در برابر فقر، اقدامات ضدمحیط زیستی، خشونت، نقض حقوق بشر، سانسور و ... یادآور شود، گفت: این پروژه چند سالی است در برنامه های ایفلا جای دارد و صاحب نظران مختلف در خصوص آن بحث و تبادل نظر می کنند. ما هم از سال گذشته سعی کرده ایم تا در این پلتفرم مهم ایفلا مشارکت ویژه داشته باشیم و این مشارکت، امسال نیز ادامه خواهد یافت.
زمانی موضوعات دیگری از جمله نحوه حفاظت از نسخه های خطی و کتاب های کمیاب، استانداردهایی که می بایست در کتابخانه های عمومی وجود داشته باشد، کتابخانه های دیجیتال و توسعه فناوری و تکنولوژی در حوزه کتابداری را دیگر دستور کارهای اجلاس امسال ایفلا عنوان کرد.
این مقام مسئول در کتابخانه ملی همچنین درباره تاثیر حضور کنندگانی از کتابخانه های کشور در اجلاسی مانند ایفلا بر نزدیک شدن این کتابخانه ها به استانداردهای جهانی هم گفت: به طور کلی خروجی این اجلاس در سال های گذشته برای ما، خروجی های پژوهشی بوده است اما از نظر تاثیر در نوع و نحوه مدیریت ما در زمینه کتابداری، باید اذعان کرد که این تاثیر خیلی کمرنگ بوده است.
احتمال حضور دبیرکل ایفلا در آبان ماه امسال در ایران
مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزود: حوزه مدیریت کتابداری ما چندان از ایفلا و تحولات آن، تاثیر نمی پذیرد و بیشتر حوزه های پژوهشی و دانشگاهی ما از خروجی چنین اجلاسی تاثیر پذیرفته اند. با این وجود حضور فعال کتابداران ایرانی در این اجلاس، خروجی های قابل قبولی از نظر پژوهشی برای ما داشته است.
بر اساس این گزارش، ایران در حالی در هشتاد و چهارمین کنگره سالیانه کتابداری حضور پیدا می کند که امسال برای اولین بار میزبان رئیس فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابخانه ای ایفلا (IFLA) بود. گلوریا پرز سالمرون زمستان سال گذشته برای شرکت در جشن هشتادمین سالگرد تاسیس کتابخانه ملی ایران به کشورمان سفر کرد و بازدیدهای متعددی از دانشگاه ها و مراکز کتابداری ایران انجام داد.
این در حالی است که به گفته مشاور امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، مذاکرات اولیه برای حضور دبیرکل ایفلا نیز در ایران انجام شده و به احتمال زیاد وی آبان ماه امسال به دعوت مسئولان این سازمان، به ایران خواهد آمد.
منبع: خبرگزاری مهر