نگهداری از بیش از 100 جلد کتاب نفیس درباره امام هادی (ع) در گنجینه رضوی - مجله آرنا

وی توضیح داد: یکی از نفیس ترین نسخه ها که قدمت آن به قرن هشتم قمری می رسد، کشف الغمه فی معرفه الائمه است که در قرن هفتم تألیف شده و در ذی الحجه سال 784 به خط نسخ 45 سطری با عناوین شنگرف کتابت شده است.

سوزنچی با بیان اینکه نسخه های متعددی از این اثر در گنجینه موجود است، اضافه کرد: سه نسخه نفیس دیگر، نسخه ای به کتابت 848 قمری، نسخه دیگر کتابت 968 قمری وقفی شاه عباس اول صفوی و نسخه سوم کتابت 1094 قمری وقفی نادرشاه افشار است.

مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ادامه داد: از کتاب زیاره الجامعه الکبیره منسوب به امام هادی (ع) نسخه های ارزشمند بسیاری موجود است؛ ازجمله دو نسخه در قطع طوماری که یکی نسخه ای به خط نسخ در 248 سطر دارای سرلوح مذهّب و منقّش، عناوین به سرخی، بین السطور زراندازی، جدول کشی به زر و تحریر مشکی و جلد سرطبل میشن عنابی، به کتابت قرن 13 قمری و نسخه طوماری دیگر به کتابت 1260 قمری دارای سرلوح مزدوج، سطربندی، جدول بندی و کمندکشی به زر و تحریر مشکی، ترجمه به شنگرف، زمینۀ ادعیه افشان غبار زرین است.

وی اضافه کرد: دو نسخه دیگر از این اثر به کتابت 1284 قمری، اعراب کلمات به شنگرف، جدول بندی به زر و تحریر مشکی و لاجورد، صفحه اول دارای سر لوح زمینه ساده منقّش زرّین نقش یک ترنج و دو سر ترنج و نسخه دیگر به کتابت 1281 قمری دارای سرلوح و کتیبه مجدول به زر و تحریر مشکی و لاجورد و کمند و سطربندی است.

سوزنچی همچنین گفت: توضیح زیارت جامعه توضیح احمدبن زین الدین احسائی، با عناوین به سرخی که برفراز بعضی عبارات به مشکی خط کشیده شده، دارای حواشی به کتابت 1230 قمری و رساله فی مشاکل الزیاره الجامعه در قرن 12 قمری کتابت شده است.

مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در ادامه با اشاره به دو نسخۀ منظوم نیز بیان نمود: توضیح حال امام هادی (ع) یا شمس الفقیه به زبان اردو در قرن 13 قمری به خط نستعلیق تحریری کتابت شده و نسخه خطی شجره نامۀ دلدار علی نقوی تا جعفربن امام علی النقی (ع) به زبان فارسی در سال 1300 خورشیدی به خط نستعلیق با عناوین شنگرف کتابت شده است.

وی ادامه داد: دست نوشته خطی توضیحی کوتاه بر زندگانی حضرت امام علی النقی الهادی (ع) که مؤلف و کاتب آن یحیی حاجی مرادخانی در قرن 14 خورشیدی است، کفایه الأثر فی النصوص علی الأئمه الأثنی عشر به کتابت 1318 قمری با عناوین شنگرف، دارای یک سرلوح زرپوش منقّش به گل و برگ ریز و نیم ترنج در زمینۀ لاجورد، اوراق جدول بندی به زر و لاجورد و تحریر و دارای کمند به زر و تحریر و سعاده الکونین فی بیان فضائل الحسنین به زبان فارسی که در سال 1252 در دهلی کتابت شده، سه نسخه ارزشمند دیگر هستند.

سوزنچی درباره بعضی نسخه های نفیس دیگر که بخشی از آن ها به امام هادی (ع) اختصاص دارد نیز گفت: المناقب به کتابت ذی الحجه 1140 قمری با عناوین شنگرف، الصافی (فی توضیح الکافی)، ارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، الفصول المهمه فی معرفه الأئمه، بحار الأنوار الجامعه لدرر اخبار الأئمه الاطهار (ع)، جنات الخلود به زبان فارسی به کتابت 1127 قمری و زیارت نامه ائمۀ اطهار علیهم السلام از دیگر نسخه های دست نویس موجود است.

مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در خاتمه با اشاره به کتاب های چاپ سنگی بسیاری که در این گنجینه وجود دارد، در معرفی یکی از این آثار بیان نمود: صحیفه الهادیه و ا لمهدیه به زبان فارسی، شامل کلمات قصار حضرت، به همت ابراهیم ابن محسن کاشانی گردآوری شده، اسماعیل ابن صدرالدین آملی بر آن حاشیه نوشته و کاتب آن مصطفی نجم آبادی است که در سال 1318 قمری در تهران چاپ شده است.