سناریوهای محتمل در روز 6 ژانویه، آیا حزب جمهوری خواه به سمت انحلال پیش می رود؟ - مجله آرنا

گروه بین الملل مجله آرنا- غیر از 140 قانونگذار مجلس نمایندگان آمریکا که در کوششند از ادعای دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای عوض کردن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری حمایت نمایند 11 نماینده مجلس سنا هم به تازگی گفته اند قصد دارند در جلسه 6 ژانویه (17 دی ماه) پیروزی انتخاباتی جو بایدن را به چالش بکشند.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی مجله آرنا بخوانید. (کلیک کنید)

این 11 سناتور جمهوری خواه آمریکایی در بیانیه ای به رهبری تد کروز اعلام نموده اند که انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 مملو از ادعاهای تقلب انتخاباتی و سایر تخلفات انتخاباتی بوده است. در این بیانیه آمده است: ما قصد داریم روز 6 ژانویه قانونی بودن الکتورهای ایالات مورد مناقشه را رد کنیم. سناتورها تأکید نموده اند نتایج انتخابات را تایید نخواهد نمود، مگر آن که نتایج آن مورد حسابرسی ده روزه قرار گیرد.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و جهان را در کانال تلگرامی مجله آرنا بخوانید. (کلیک کنید)

در کوششی جداگانه برای پیروز کردن دونالد ترامپ، جاش هاولی سناتور ایالت میسوری نیز گفته به نتیجه رای گیری اعتراض خواهد نمود. خبرگزاری آسوشیتدپرس در آن موقع گزارش داده بود اقدام این سناتور جمهوریخواه می تواند باعث تاخیر در فرایند تایید نتیجه آرای الکترال گردد، ولی نمی تواند مانع تایید آن گردد.

مایک پنس، معاون دونالد ترامپ هم از کوشش سناتورهای جمهوری خواه برای معکوس کردن نتایج انتخابات آمریکا استقبال نموده است. دفتر پنس در بیانیه ای گفت او همانند میلیون ها آمریکایی نگران مسائل انتخاباتی است و از اینکه نمایندگان جمهوری خواه قصد دارند از اختیاراتشان برای اعتراض به مسائل انتخابات استفاده نمایند استقبال می نماید.

اما اعتراض سناتوها چه تبعاتی در پی خواهد داشت و آیا می تواند در فرایند انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور اخلال ایجاد کند یا خیر؟ برای پاسخ به این سئوال ابتدا ببینیم که 6 ژانویه چه روزی در تقویم انتخاباتی آمریکا است و قرار است چه اتفاقی در آن رخ دهد؟

6 ژانویه چه روزی است؟

در تقویم انتخابات آمریکا روز سوم نوامبر (13 آبان امسال) انتخابات برگزار می گردد. دو تاریخ مهم بعد از برگزاری انتخابات، 8 دسامبر و 14 دسامبر هستند که در حال حاضر پشت سر گذاشته شده اند. 8 دسامبر ضرب الاجل حل مناقشات انتخاباتی است و همه اختلاف ها بر سر شمارش یا بازشماری آرا باید تا این تاریخ حل شوند. در روز 14 دسامبر جلسه مجمع گزینندگان تشکیل می گردد که طی آن الکتورها در ساختمان مجلس های ایالتی به نامزد حزب دموکرات یا جمهوری خواه رأی می دهند.

مهم ترین تاریخ بعد از آن، 6 ژانویه است که در آن قرار است در جلسه ای در کنگره، آرای الکترال رسماً شمارش شده و نامزد پیروز انتخابات رسماً اعلام می گردد. خلاصه ای از رویدادهای آمریکا در روزهای مهم در زیر آمده است:

سوم نوامبر 2020: روز انتخابات- در این روز مردم رأی خودشان به گزیننده های رئیس جمهور را خواهند داد. همان طور که در بالا گفته شد در بیشتر ایالت ها نام گزیننده ها در برگه های رأی نیست، با این حال آرایی که مردم به صندوق می اندازند در واقع رأی به این گزیننده ها است.

8 دسامبر 2020: ضرب الاجل حل مناقشات انتخاباتی- همه اختلاف ها بر سر شمارش یا بازشمارش آرا باید تا این تاریخ حل شده باشند.

14 دسامبر 2020: تشکیل جلسه مجمع گزینندگان- گزیننده ها در هر ایالت تشکیل جلسه می دهند و رأی خودشان را برای انتخاب رئیس جمهور و معاون رئیس جمهور به صندوق می اندازند. هر گزیننده رأیش را روی برگه مخصوص می نویسد و آن را امضا می نماید. این برگه ها به افراد مختلفی رسانده می شوند: یک رونوشت از آن برای رئیس سنا فرستاده می گردد و همین نسخه است که بعداً شمارش خواهد شد. رونوشت های دیگر این رأی برای وزیر امور خارجه، اداره آرشیو ملی و اسناد و رئیس هیئت قضات ایالتی که جلسه مجمع گزینندگان در آن تشکیل می گردد ارسال می شوند.

23 دسامبر 2020: ضرب الاجل دریافت برگه های رأی- رأی گزیننده ها از همه ایالت ها بایستی تا این تاریخ توسط رئیس سنا دریافت گردد.

6 ژانویه 2021: شمارش آرای الکترال- کنگره آمریکا جلسه ای با حضور نمایندگان مجلس سنا و مجلس نمایندگان برای شمارش آرای الکترال تشکیل می دهد.

20 ژانویه 2021: روز تحلیف رئیس جمهور- رئیس جمهور منتخب سوگند یاد نموده و رئیس جمهور ایالات متحده می گردد.

چه سناریوهایی در 6 ژانویه مطرح است؟

روز 6 ژانویه اعضای مجلس سنا و مجلس نمایندگان جلسه مشترکی برای باز کردن آرای الکترال 50 ایالت و منطقه کلمبیا برگزار خواهند کرد. فرایند برگزاری این جلسه به طور مشروح در قانون اساسی آمریکا توضیح داده شده است. در خاتمه آن، نامزدی که طبق تأیید کنگره 270 رأی الکترال به دست آورده باشد برنده انتخابات خواهد بود. مایک پنس ریاست این جلسه را به عهده خواهد داشت و هر یک از اعضای کنگره می توانند به نتایج هر ایالت مفروض اعتراض نمایند.

چنانچه در این جلسه اعتراضی به آرا مطرح گردد کنگره باید رأی جداگانه ای با این موضوع که آیا آرا موثق هستند و یا اینکه باید به کلی باطل شوند برگزار کند. اگر در این رأی گیری هم مجلس سنا و هم مجلس نمایندگان آمریکا هر دو اعتراضات وارده به انتخابات را تأیید و با برگزاری دوره 10 روزه برای آنالیز مجدد ادعاهای تقلب انتخاباتی-آن طور که سناتورها خواسته اند- در نظر گرفته خواهد شد.

کارشناسان آمریکایی گفته اند با توجه به اینکه بیشتریت کرسی های مجلس نمایندگان در اختیار دموکرات ها است و در مجلس سنا هم بسیاری از سناتورها علناً با کوشش های ترامپ برای برگرداندن نتیجه انتخابات مخالفت نموده اند بعید است که کنگره آمریکا اعتراضات را تأیید کند.

ماجرای انحلال حزب ویگ

در ادوار قبلی انتخابات آمریکا اینکه کنگره اعتراضات مطرح شده درباره انتخابات را وارد بداند سابقه دار بوده است. در سال 1873، مثلاً کنگره آمریکا به صحیح نبودن آرای آرکانزاس و لوئیزیانا رأی داد. با این وجود، این رأی کنگره نتوانست در انتخاب مجدد یولیسیز سایمن گرانت به عنوان رئیس جمهور آمریکا اخلال ایجاد کند.

چهار سال بعد، در سال 1877 هم فرایند انتخابات رئیس جمهور آمریکا جنجالی شد و کنگره کمیته ای مشترک برای حل و فصل مناقشه های انتخاباتی بین ساموئل تیلدن، نامزد حزب دموکرات و راثفور هایس تشکیل داد. این کمیته خاتمه توانست اختلافات را حل نموده و با تأیید نتیجه انتخابات هایس را به عنوان رئیس جمهور انتخاب کرد.

با این حال، جدا از اینکه این جدال ها اثری روی نتیجه انتخابات داشته باشد یا خیر، آنها را می توان رویدادی مهم به خصوص برای حزب جمهوری خواه دانست. استیو اشمیت، یکی از کارشناسان مسائل راهبردی حزب جمهوری خواه گفته جلسه 6 ژانویه می تواند این حزب را به بخش های آشتی ناپذیر تقسیم کند. او پیش بینی نموده اتفاقات 6 ژانویه می تواند همانند اتفاقاتی که سال ها دورتر رخ داد و به انحلال حزب ویگ منجر شد، به اضمحلال حزب جمهوری خواه منجر گردد.

اشمیت در حساب کاربری اش در توییتر نوشته است: برای حزب جمهوری خواه اتفاقات رقم خورده است. این حزب ممکن است روز 6 ژانویه به همان شکلی نابود گردد که حزب ویگ سال 1854 با تصویب قانون کانزاس-نبراسکا نابود شد. این قانون، مصالحه میسوری را در هم پیچید و امکان توسعه برده داری به سمت ایالت های غربی را فراهم کرد.

او در ادامه نوشته است: حزب ویگ نتوانست درباره فرقه گرایی اش دوام بیاورد. امکان هیچ نوع سازش، مصالحه و شراکت میان طرفداران و مخالفان برده داری در حزب ویگ وجود نداشت. حزب جدیدی به نام جمهوری خواه به دنیا آمد. همین حزب روز 6 ژانویه به بخش های آشتی ناپذیری تقسیم خواهد شد.

اشمیت در پیغامی دیگر به نقش دونالد ترامپ در متفرق کردن حزب جمهوری خواه اشاره نموده و نوشته است: میوه های چهار سال همکاری و همدستی با جنون و بی صلاحیتی ترامپ الان آماده برداشت هستند. این فرایند حزب جمهوری خواه را خواهد گشت زیرا بخش های طرفدار دموکراسی و بخش های مستبد دیگر امکان همزیستی با یکدیگر را نخواهد داشت همان طور که حزب ویگ هم امکان همزیستی با هم نداشتند.

اثری که ترامپ روی حزب جمهوری خواه گذاشته در راستای اثرات دیگری است که کارشناسان را به اذعان به این وادار نموده که اثرات او بر جامعه آمریکا بعد از کنار رفتنش از قدرت به خاتمه نخواهند رسید.

مرکز نظرسنجی پیو ماه پیش نتایج تحقیقاتی را منتشر کرد که نشان می داد تصورات و نگرش های مطلوب نسبت به آمریکا با افت شدید همراه شده و به سطوح غیرقابل تصوری رسیده است: نتایج این پیمایش که در 13 کشور جهان صورت گرفته نشان می دهد تنها 26 درصد مردم آلمان، 30 درصد مردم هلند، 31 درصد فرانسوی ها، 33درصد استرالیایی ها و 35 درصد کانادایی ها نظر مطلوبی نسبت به آمریکا دارند.

این البته تنها شاخص قدرت آمریکا نیست که در عصر ترامپ رو به نزول گذاشته است. حمایت گرایی نظامی-اقتصادی برآمده از دکترین اول آمریکا که هسته مرکزی سیاست های ترامپ را تشکیل می دهد شالوده های دیگری را که قدرت آمریکا و بالتبع، نظم بین المللی تحت رهبری این کشور در سال های پس از جنگ سرد بر روی آن ایستاده بودند را نیز تضعیف نموده است.

نقل مشهور در میان نظریه پردازان قائل به سیر افولی آمریکا این است که ترامپ را باید بارزترین نشانه افول آمریکا دانست نه عامل آن. مهم ترین پیغام انتخابات 2016 هنوز هم از نگاه کارشناسان نه به هیئت حاکمه آمریکا و ناامیدی از حل نقائص ساختاری و بی عدالتی های نهادینه شده در اقتصاد سیاسی نئولیبرال آمریکا قلمداد می گردد.