واکنش سلاجقه به آبگیری بحث برانگیز سد چمشیر - مجله آرنا

به گزارش مجله آرنا، سد چمشیر که که حالا بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و این روزها به مرحله آبگیری نزدیک می گردد، با هدف تعدیل کیفیت رودخانه شور زهره احداث شده است. این سد در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهر دوگنبدان (گچساران) مرکز شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویر احمد قبل از پیوستن رودخانه خیرآباد به رودخانه زهره در مجاورت محلی به نام تنگه چم شیر نزدیک به مرز استان بوشهر ساخته شده است.

فعالان محیط زیست معتقدند این سد یادآور تجربه تلخ سد گتوند است؛ سدی که با وجود هشدار فعالان محیط زیست ساخته و آبگیری شد و نتیجه آن، از بین رفتن بخشی از زمین های کشاورزی منطقه و افزایش شوری آب رودخانه کارون بود.

حمیدرضا یاقوتی، کارشناس ژئوتکنیک چند روز پیش به شرق گفت: هدف از سدسازی کنترل سیلاب، فراوری انرژی برق و ذخیره سازی آب و قراردادن آن در اختیار ذی نفعان است، اما در سدسازی در حوضه زهره یک هدف دیگر هم وجود داشت که به علت شوری این رودخانه در نظر گرفته شد. آب رود زهره مانند کارون و کرخه و دز نیست که کیفیت لازم را داشته باشد و بنابراین یک هدف مهم برای احداث سد در این محدوده این است که کیفیت آب مطلوب گردد.

یاقوتی با اشاره به شوری آب رودخانه زهره به میزان دو هزار میکروزیمنس، یکی از اهداف ساخت سد را کاهش شوری آب در این منطقه مطرح نمود: با توجه به این نکته، در ساخت این سد نباید EC آب زیاد گردد و حداقل باید روی همان رقم قبلی باقی بماند. حالا سؤال اینجاست که وقتی در ساخت این سازه، نیت بهبود کیفیت آب وجود دارد و در عین حال ما تجربه ساخت سد گتوند روی سازند گچساران را داریم و شاهد افزایش شوری آب بعد از احداث آن بودیم، چرا باید دوباره روی این سازند سد ساخته گردد؟

واکنش علی سلاجقه به بعضی ابهام ها

حالا علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در حاشیه جلسه هیات دولت، در جمع مجله آرنا درباره آبگیری سد چمشیر گفت: تا وزارت نیرو نتایجش را درباره آبگیری سد چمشیر ندهد، نمی توانیم پاسخ دهیم و با توجه به چاهک هایی که آنجا در عمق حفر شده و حدس هایی که هست، ما نظارت داریم ولی هنوز وزارت نیرو نتیجه را اعلام نکرده و تا این اتفاق نیفتد پاسخ نمی دهیم.

وی بعلاوه در پاسخ به پرسش دیگری درباره آلوگی هوا نیز با بیان این که سال جاری عزم را برای اجرای قانون هوای پاک جزم کردیم، گفت: موارد انجام نشده احصا شده و در ستاد هوای پاک مطرح کردیم. فقط این را میخواهیم که اعتباراتی که تا به امروز مصوب شده حتما در بودجه 1402 دستگاه ها در نظر بگیرند.

نقش اصلی سد چم شیر

روز گذشته نیز معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست کشور در پی بروز بعضی از ابهام ها در مورد تبعات زیست محیطی آبگیری سد چمشیر خاطرنشان کرد: رودخانه زهره از رودخانه های مهم جنوب کشور است که سرچشمه آن در غرب استان فارس و شرق استان کهگلویه بویر احمد واقع شده است. این رودخانه در طی مسیر 520 کیلومتری خود به خلیج فارس می ریزد و حوضه آبریز آن، محدوده ای از استان های فارس، بوشهر، کهگلویه و بویر احمد و خوزستان را شامل می گردد. سد مخزنی چم شیر در محل تنگ چمشیر بر رودخانه زهره در دست احداث است.

ماهیت کیفیت رودخانه زهره نوسانی بوده، بطوریکه در ماه های تر دارای کیفیت مناسب و حتی قابل شرب است، منتهی در سایر ماه های سال به علت کاهش آبدهی رودخانه، غلظت املاح به حدی افزایش می یابد که برای کشاورزی زراعی نیز مناسب نخواهد بود.

نقش اصلی سد چم شیر، ایجاد تعادل کیفی در رودخانه پایین دست و کاهش نوسانات کیفیت جریان نسبت به شرایط طبیعی است. لذا می بایست تضمین تأمین حداقل حقابه محیط زیستی برای تعدیل کیفی رودخانه پایین دست انجام پذیرد. هرگونه انحراف از رهاسازی حداقل حقابه محیط زیستی پایاب سد چم شیر، با توجه به وجود زونهای شور موجود می تواند کیفیت رودخانه را با مشکل روبرو کند.

از این رو با عنایت به اهمیت موضوع و ورود مبادی نظارتی و دغدغه های مردمی، آنالیز دقیق پروژه از دیدگاه محیط زیستی با همکاری دستگاه های مسئول و دستگاه های نظارتی و بعلاوه با لحاظ کردن گزارش تدوین شده به وسیله مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در حال اجرا است که اطلاعات تکمیلی آن متعاقباً اعلام خواهد شد.