طرز تهیه هلی کتنی با 14 نکته ای که فقط شمالی ها بلد هستند!
به گزارش مجله آرنا، هلی کتنی، هله کوتونا، هلی توکنی یا همان گوجه سبز له شده و مزه دار شده یکی از چاشنی های سنتی و محبوب در شمال کشور، به ویژه در استان های گیلان و مازندران است که با ترکیب گوجه سبز (یا به قول گیلانی ها هلی) و نمک و سبزیجات معطر تهیه می گردد. این چاشنی طعمی ترش دارد و بسیار ساده تهیه می گردد؛ اما طعم آن به کیفیت گوجه سبز و رعایت چند نکته ریز بستگی دارد. در این مقاله از در به آموزش طرز تهیه هلی کتنی به روش شمالی می پردازیم و نکات مهم آن را نیز به شما آموزش خواهیم داد.

طرز تهیه هلی کتنی در یک نگاه
برای تهیه هلی کتنی ابتدا گوجه سبزها را پاک کنید و سپس با آب بشویید. نعنا و پونه را نیز تمیز کنید و بشویید. آنها را در سبد یا آبکش قرار دهید تا آب اضافه آنها خارج گردد. گوجه سبزها را از طریق گوشتکوب یا هر وسیله دیگری بکوبید؛ در حدی که گوشت از هسته جدا گردد.
سبزی ها را به شکل دستی یا با مخلوط کن خرد کنید. سبزی های خرد شده را به گوجه سبز له شده اضافه کنید. مقدار لازم از نمک را نیز اضافه کنید. همه مواد را به خوبی هم بزنید تا به شکل یکدست ترکیب شوند. هلی کتنی را به صورت تازه مصرف کنید یا در یک ظرف درب دار ریخته و در یخچال یا فریزر قرار دهید.
برای مطالعه مواد لازم، مراحل و جزئیات طرز تهیه هلی کتنی ادامه مطلب را بخوانید.
مواد اولیه برای تهیه هلی کتنی
مواد اولیه | مقدار مورد احتیاج |
گوجه سبز تازه | 2 لیوان فرانسوی دسته دار |
برگ نعنا تازه | نصف لیوان فرانسوی دسته دار |
برگ پونه وحشی | 1/4 لیوان فرانسوی دسته دار |
نمک | به مقدار لازم |
شکر | 1 قاشق چای خوری (برای متعادل کردن طعم ترشی) |
مدت زمان لازم برای تهیه هلی کتنی: 20 دقیقه
مراحل طرز تهیه هلی کتنی با گوجه سبز، نعنا و پونه وحشی
از آنجایی که در فصل بهار و تابستان به هلی یا همان گوجه سبز به وفور دسترسی دارید؛ از فرصت استفاده نموده و در این فصل این چاشنی خوشمزه را تهیه کنید.
مرحله اول: گوجه سبزها را بشویید
در اولین مرحله از طرز تهیه هلی کتنی، گوجه سبزها را پاک کنید و دم و برگ های آن را جدا کنید. سپس به خوبی با آب سرد بشویید. گوجه سبزها را در سبد یا آبکش قرار دهید تا آب اضافه از آنها خارج گردد و خشک شوند.
مرحله دوم: گوجه سبزها را بکوبید
گوجه سبزها را در یک ظرف مناسب بریزید یا روی یک سطح مناسب قرار دهید و با گوشتکوب آغاز به کوبیدن آن کنید. به خاطر داشته باشید قرار نیست گوجه سبزها له شوند. فقط به قدری کوبیده شوند که قسمت گوشتی گوجه سبز آن از هسته جدا گردد. در این مرحله می توانید از هاون برای کوبیدن گوجه سبز بهره ببرید.
مرحله سوم: سبزی ها را پاک نموده و بشویید
برگ های نعنا و پونه وحشی را پاک کنید. برگ های زرد و پلاسیده آن را دور بریزید؛ سپس با آب سرد بشویید و در آبکش قرار دهید تا آب اضافه آن خارج گردد و سبزی ها کاملاً خشک شوند. سبزی ها را با چاقوی تیز یا غذاساز خرد کنید. بهتر است خیلی ریز خرد نشوند تا عطر آن ها بهتر در هلی کتنی احساس گردد.
مرحله چهارم: مواد هله کتنی را با هم مخلوط کنید
گوجه سبز کوبیده شده را در کاسه ای بریزید، نمک و در صورت تمایل شکر را اضافه کنید. سپس سبزی های معطر خردشده را به آن بیفزایید و خوب هم بزنید تا طعم ها با هم ترکیب شوند. در این مرحله می توانید مقدار نمک یا شکر را بچشید و در صورت احتیاج تنظیم کنید.
مرحله آخر: هلی کتنی را سرو یا نگهداری کنید
هلی کتنی آماده شده را می توانید بلافاصله بهره ببرید یا آن را در ظرف شیشه ای درب دار بریزید و در یخچال نگهداری کنید. این چاشنی بهتر است طی 2 تا 3 روز مصرف گردد تا عطر و طعم سبزی ها تازه بماند.
هلی کتنی چیست؟
هلی کتنی یکی از چاشنی های خاص و فصلی است که در بهار و اوایل تابستان، با فراوانی گوجه سبز تازه، جای خود را در کنار انواع دسرها، تنقلات و چاشنی ها باز می نماید. طعم ترش و عطر خنک سبزی های معطر در کنار هم، ترکیبی بی نظیر پدید می آورد که هم اشتها را باز می نماید و هم با طعم بی نظیرش باب میل هر سلیقه ای می تواند باشد.
این چاشنی را بیشتر به عنوان میان وعده و به شکل تنقلات و چاشنی مصرف می نمایند. بافت نرم و طبیعی آن باعث می گردد هم راحت مصرف گردد و هم هضم آن سبک تر باشد؛ ضمن آنکه به علت کالری پائینش می توانید بدون نگرانی خاصی آن را مصرف کنید.
هلی کتنی شمالی، یک چاشنی خوشمزه سرشار از خاصیت
گوجه سبز منبع طبیعی ویتامین C است و خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارد. طبع آن سرد و تر است و برای کاهش حرارت بدن، تقویت عملکرد دستگاه گوارش، و پاکسازی کبد مفید شناخته می گردد. بعلاوه، این میوه ترش مزه به افزایش اشتها نیز یاری می نماید.
از طرف دیگر، نعنا و پونه وحشی هر دو دارای خواص ضدنفخ، ضدمیکروبی و خنک نماینده هستند. این ترکیب گیاهی باعث می گردد که هلی کتنی علاوه بر طعم عالی، اثر آرام بخش و گوارا هم برای بدن داشته باشد. مصرف این چاشنی، به ویژه در فصول گرم سال، می تواند باعث خنک شدن بدن و ایجاد حس سبکی بعد از غذا گردد.
نکات مهم برای خوشمزه شدن هلی کتنی
- از گوجه سبزهای ترش، تازه و آبدار بهره ببرید تا هلی کتنی طعم بهتری پیدا کند.
- بعلاوه از گوجه سبزهای رسیده و سالم بهره ببرید؛ گوجه هایی که بیش از حد نارس یا له شده باشند، طعم تلخ یا ناخوشایند ایجاد می نمایند.
- برای ماندگاری بیشتر هلی کتنی، از قاشق خشک و تمیز هنگام برداشتن بهره ببرید.
- می توانید مقدار کمی گلپر هم اضافه کنید تا عطر شمالی تری پیدا کند.
- اگر به گوجه سبز تازه دسترسی ندارید، می توانید از نوع فریزری بهره ببرید. فقط پیش از استفاده اجازه دهید به طور کامل یخ آن باز گردد، سپس ادامه مراحل را انجام دهید.
- سبزی های معطر را درست قبل از استفاده خرد کنید تا عطر و طعم آن ها حفظ گردد. اگر زودتر خرد شوند یا مدتی در یخچال بمانند، بخشی از رایحه شان از بین می رود.
- در صورت استفاده از غذاساز، فقط چند پالس کوتاه بزنید تا سبزی ها له نشوند و بافت چاشنی بیش از حد نرم و یکدست نگردد. استفاده از هاون سنتی، عطر قوی تری ایجاد می نماید.
- برای طعمی خاص تر، می توانید مقدار بسیار کمی گلپر یا فلفل سبز تازه به چاشنی اضافه کنید. این مواد به خصوص در کنار نعنای تازه، طعم دلپذیرتری می سازند.
- بهتر است نمک را کم کم اضافه کنید و چاشنی را بچشید تا به مقدار دلخواه برسد. بعضی از گوجه سبزها ترشی بیشتری دارند و ممکن است به نمک کمتری احتیاج داشته باشند.
- اگر طبع سردی دارید یا قصد دارید این چاشنی را در هوای سرد مصرف کنید، کمی شکر بیشتر یا مقدار کمی پونه خشک به آن اضافه کنید تا تعادل طبعی برقرار گردد.
بیشتر بخوانید:
فوت و فن های خوشمزه شدن هلی کتنی شمالی
آیا می توان از آلو بخارا یا آلو زرد استفاده کرد؟
نه، طعم اصلی هلی کتنی با گوجه سبز است. آلوهای شیرین یا خشک شده معمولی طعم متفاوتی ایجاد می نمایند.
آیا می توان هلی کتنی را در فریزر نگه داشت؟
بله، می توانید هلی کتنی را در ظروف کوچک در فریزر نگهداری نموده و به مرور مصرف کنید؛ اما بهتر است هلی کتنی را به صورت تازه تهیه و مصرف کنید تا طعم بهتری داشته باشد و عطر سبزی های معطر کاملا در آن مشهود باشد.
اگر به سبزی تازه معطر دسترسی نداشته باشیم، امکان استفاده از سبزی خشک هست؟
بله، اما باید در مقدار خیلی کم و با دقت استفاده شوند، چون طعم آن ها غلیظ تر است و ممکن است طعم نهایی را تلخ کند.
آیا این چاشنی برای بچه ها مناسب است؟
بله. این دسر ترش مزه به علت تازگی میوه و سبزی به کار رفته در آن و عدم استفاده از هیچ مواد نگهدارنده و صنعتی بسیار برای بچه ها مفید است.
منبع: افق کوروش